به منظور ساماندهی، رسمیتبخشی، حفظ و حراست از قداست لباس روحانیت و تشویق و ترغیب طلاب به امر تلبس، آییننامة تلبس طلاب حوزههای علمیه، به شرح ذیل تدوین گردید.
ماده 1: سیاستهای مربوط به تلبس طلاب حوزههای علمیه عبارتند از:
- اهتمام به ترغیب طلّاب واجد صلاحیت نسبت به تلبّس؛
- اهتمام به تسهیل امر تلبّس طلّاب ذی صلاح (اخلاقی، علمی و خانوادگی) با رعایت ضوابط و مقررات؛
- تأکید بر حفظ عزّت نفس و کرامت طلّاب در طول مراحل اخذ مجوّز؛
- اهتمام به اولویت ارزیابیهای کیفی و پرهیز از کمیت‌گرایی صرف؛
- اهتمام به احراز شایستگیهای لازم؛
- اهتمام به حفظ و تقویت جایگاه روحانیت و اعتماد مردم به آنها؛
- توجه به ضرورت استمرار و تقویت صلاحیتهای لازم در طول ایام تلبس.
مادة 2: شرایط عمومی تلبس، عبارتاند از:
1) التزام عملی به ولایت فقیه و نظام مقدس جمهوری اسلامی؛
2) عدم انحراف فکری و سیاسی و اخلاقی؛
3) نداشتن محکومیت کیفری و حقوقی منافی با شئون روحانیت؛
4) نداشتن سابقۀ سوء منافی با شئون روحانیت؛
5) برخورداری از سلامت جسمی و روانی و تناسب ظاهری به گونه‌ای که وهن لباس روحانیت تلقی نشود؛
6) داشتن حداقل سن 18 سال؛
7) عدم عضویت و سابقة ارتباط با گروهکهای انحرافی و گروه‌های مخالف اسلام و تشیع و نظام اسلامی.
تبصرة 1: احراز شرایط مندرج در بندهای 1، 2، 3، 4 و 7 حسب مورد بر عهدة امور صیانتی مدیریتهای حوزة علمیه استانی و واحد سازمانی مشابه در حوزه علمیه قم میباشد.
تبصرة 2: ملاک در احراز صلاحیتهای عمومی افراد، حسب مورد، حال فعلی آنها، میباشد.
مادة 3: شرایط علمی تلبس، عبارتاند از:
8) اتمام پایة پنجم برای طلاب مدارس بلندمدت (قبولی در تمامی امتحانات مربوطه) و اتمام سطح 2 برای طلّاب مدارس علمیه سفیران هدایت؛
9) توان پاسخگویی، به سؤالات دینی متناسب با سطح علمی فرد متقاضی؛
تبصره: احراز این شرط، با انجامدادن ارزیابی علمی، که محتوا و نحوة اجرای آن، توسط دستورالعمل مصوب مرکز مدیریت حوزههای علمیه، تعیین میشود، صورت میگیرد.
10) گذراندن دورة ویژة مربوط به وظایف روحانیت، قبل از تلبس، بر اساس دستورالعمل مصوب مرکز مدیریت حوزههای علمیه؛
تبصره: فضلایی که بنا بر تشخیص مدیریت حوزۀ علمیۀ استان، به گذراندن دوره و کارگاه ویژۀ تلبّس نیاز ندارند، با پیشنهاد مدیریت حوزۀ علمیۀ استان و تأیید معاونت تهذیب و تربیت حوزههای علمیه (ستاد) از شرکت در دوره و کارگاه معاف میشوند.
مادة 4: شرایط اخلاقی و رفتاری برای تلبس به لباس مقدس روحانیت، عبارتند از:
1. حسن خلق؛
2. حسن شهرت؛
3. پایبندی به آداب و اخلاق اسلامی و زیّ طلبگی.
تبصره: احراز شرایط فوق حسب مورد توسط معاونت تهذیب و تربیت مدیریتهای استانی با همکاری امور صیانتی مدیریتهای حوزههای استانی و واحد سازمانی مشابه در حوزه علمیه قم انجام میگیرد.
مادة 5. وظایف فرد ملبس به لباس روحانیت، به شرح ذیل است:
1) رعایت شئون روحانیت؛
2) رعایت نظم و پاکیزگی بدن و لباس و مرتب بودن سر و صورت، متناسب با عرف روحانیت؛
3) پرهیز از داشتن وضعیت ظاهری غیرمتناسب و لباس شهرت؛
4) حفظ حرمت لباس، در معاشرتهای اجتماعی؛
5) مراعات زی طلبگی، در مجالس مختلف و پرهیز از حضور در محافل مختلطی که حدود شرعی در آن رعایت نمی‌شود؛
6) رعایت شئون روحانیت، در وضعیت مسکن و خودرو و وضعیت زندگی؛
7) تلبس دائم به لباس روحانیت به نحوی که عرفاً، ملبّس دائم محسوب شود؛
8) پرهیز از رفتارها و گفتار های غیر متعارف و غیر متناسب با شئون روحانیت، از قبیل شوخی های نامناسب، رفتارهای وسواس گونه ،در گیری های لفظی و فیزیکی، نواختن موسیقی، ارتباط با افراد مشهور به فساد یا بیتقوایی..... عبارت ذیل اضافه شود:
8)9) حفظ مناعت طبع و عزت نفس، در تأمین معاش و پرهیز از سوء استفاده از لباس روحانیت، برای مقاصد سوء؛
10) پرهیز از ورود به عرصه‌های ناسالم اقتصادی و اشتغال به مشاغل منافی شئون روحانیت، مانند شرکتهای هرمی، دلالی و ... ؛
11)پرهیز از ارتباط، با گروه‌های معاند نظام اسلامی یا عضویت در آنها.
مادة 6: لباس روحانیت عبارت است از عمامه، عبا و قبا، که نشانگر برخورداری از تحصیلات دینی در حوزههای علمیه و پایبندی به ارزش‌های اسلامی و آمادگی ایفای نقش در جامعة اسلامی است.
مادة 7: تلبس به لباس مقدس روحانیت، برای کلیة طلاب و روحانیون، صرفاً بر اساس ضوابط مندرج در این آییننامه، امکان‌پذیر است.
تبصره 1: هر گونه تلبس به لباس روحانیت، برای غیرطلاب ، ممنوع است.
تبصره 2: مجوز تلبس مجدد، پس از تایید مرکز امور صیانتی،صادر خواهد شد.
ماده 8: تلبس به لباس مقدس روحانیت بدون مجوز،تخلف بوده و برطبق آیین نامه تخلفات انضباطی طلاب،موضوع مصوبه998 شورای عالی رسیدگی خواهد شد.
مادة 9: تلبس محصلان یا فارغ التحصیلان مراکز غیرحوزوی، ممنوع است.
مادة 10: مجوّز تلبّس طلاب متقاضی براساس این آییننامه در محل تحصیل[1] ایشان حسب مورد توسط مدیریت حوزه علمیه استانی و یا واحد سازمانی مشابه در حوزه علمیه قم صادر میشود.
تبصره: مجوّز موضوع این ماده حسب مورد، با دو امضای مدیر و معاون تهذیب و تربیت مدیریتهای حوزههای علمیۀ استانی و یا واحد سازمانی مشابه در حوزه علمیه قم صادر میگردد.
مادۀ 11: تلبّس به لباس روحانیت برای طلّابی که در مرکز مدیریت حوزههای علمیه پرونده ندارند یا پروندۀ فعال ندارند، ممنوع است.
تبصرۀ 1: طلّابی که در مرکز مدیریت حوزههای علمیه پروندۀ تحصیلی دارند، امّا پرونده‌شان فعّال نیست، پس از فعّال شدن پرونده، میتوانند جهت دریافت مجوّز تلبّس بر اساس ضوابط این آییننامه اقدام نمایند.
تبصره2:طلاب و روحانیون متولدین سال 1350و قبل از آن،در صورتی که قبل از تاریخ 79/10/23ملبس به لباس روحانیت شده باشند نیاز به دریافت مجوز تلبس ندارند؛ لکن دارا بودن شرایط عمومی، علمی و اخلاقی مصرح در این آیین نامه ضروری میباشد.
تبصره 3:طلاب و روحانیون متولدین بعد از سال 1350 در صورتی که تا تاریخ 79/10/23پایه پنجم(کتبی و شفاهی) را با موفقیت به اتمام رسانده و ملبس به لباس روحانیت شده باشند، نیاز به دریافت مجوز تلبس ندارند؛ لکن دارا بودن شرایط عمومی، علمی و اخلاقی مصرح در این آیین نامه ضروری میباشد.
مادة 12: طلاب ملبس موظفاند که به صورت دائم، از این لباس استفاده کنند، به نحوی که عرفاً، ملبس محسوب شوند.
مادة 13: معاونت تهذیب مدیریتهای استانی، و واحد سازمانی مشابه در حوزه علمیه قم موظفاند زمینه‌های لازم را برای تلبس طلاب مشغول به تحصیل در سطوح مختلف، از طریق اعمال تشویقات لازم، فراهم کند.
مادة 14: در صورت فقدان شرایط مقرر در این آییننامه برای طلاب ملبس، موضوع طبق آیین نامه تخلفات انضباطی طلاب رسیدگی خواهد شد.
مادة 15: امتیازات مربوط به ملبسان دائم، بر اساس آیین‌نامه‌های مربوطه، تعیین میشود.
ماده 16: مجوز های تلبس که توسط مراکز مدیریت حوزهای علمیه خراسان و اصفهان برای طلاب تحت پوشش خود صادر میشود،مورد تایید می باشد.
ماده 17: دستورالعمل مربوط به مواد مختلف این آیین نامه،توسط معاونت تهذیب و تربیت مرکز مدیریت حوزه های علمیه تهیه و پس از تایید مدیر حوزه های علمیه ،ابلاغ خواهد شد.
مادة 18: این آییننامه، در 18 ماده و 11 تبصره، در مورخه 99/02/25توسط کمیته خاص موضوع مصوبه 1299 شورای عالی حوزههای علمیه، به تصویب رسید.
[1] - استان محل تحصیل طلبه، استانی است که پرونده تحصیلی طلبه در آن استان فعال می باشد.