به استناد مصوبه 1595 شورای عالی حوزه­های علمیه و در راستای ضابطه­مند نمودن حمایت از پژوهش­های مورد نیاز حوزه­های و نظام اسلامی«آیین­نامه حمایت از  پژوهش­های مورد نیاز حوزه و نظام» به شرح ذیل تدوین گردید.

ماده 1) اهداف

1.      توسعه و تقویت پژوهش­های مورد نیاز حوزه­های علمیه و نظام اسلامی؛

2.      حمایت از پژوهشگران فعال در عرصه پژوهش­های مورد نیاز حوزه­های علمیه و نظام اسلامی؛

3.      کمک به حل مسائل اساسی حوزه­های علمیه و نظام اسلامی بر اساس اولویت­ها و گسترش مرزهای دانش در این زمینه؛

4.      کمک به توانمندسازی پژوهشگران حوزوی برای انجام تحقیقات در زمینه حل مسائل حوزه­های علمیه و نظام اسلامی؛

5.       عرضه تولیدات پژوهشی ناظر بر حل مسائل حوزه­های علمیه و نظام اسلامی و نتایج آنها به جامعه هدف و پیگیری­های لازم جهت بکارگیری آنها؛

6.      ارتقاء سطح کمی و کیفی پژوهش­های حوزوی در زمینه حل مسائل حوزه­های علمیه و نظام اسلامی.

ماده 2) سیاست­ها

1.         اهتمام جدی بر تحقق اندیشه­ها و رهنمودهای مقام معظم رهبری ^{دام ظله العالی} و بهره­مندی از منویات و فرمایش‌‌های مراجع­عظام تقلید ^{مد ظلهم}؛

2.        توجه به اسناد بالادستی حوزه­های علمیه به ویژه نظام جامع پژوهش؛

3.        اهتمام بر اولویت بندی پژوهش­ها در عرصه­ها و موضوعات متناسب با نیاز حوزه­های علمیه و نظام اسلامی؛

4.        اهتمام به حفظ استقلال و شئون حوزه­های علمیه؛

5.        تأکید بر توزیع عادلانه حمایت­های پژوهشی بین پژوهشگران شایسته در این زمینه؛

6.        پرهیز از موازی­کاری و همپوشانی حمایت­ها و تلاش در جهت ساماندهی حمایت­های پژوهشی؛

7.        گسترش و تنوع­بخشی حمایت­ها به انواع پژوهش­ها اعم از «بنیادی، کاربردی و توسعه­ای^[1]»؛

8.        تأکید بر بهبود معیارها و روزآمدسازی روش­های حمایت  و پرهیز از نگرش­های سلیقه­ای و غیر حرفه­ای؛

9.        توجه به فعالیت­های گروهی، جمعی و هم­افزا و بهره­مندی از پژوهشگران برتر؛

10.       تأکید بر حفظ و تقویت منهج اجتهادی و سنت­های اصیل پژوهشی حوزوی، در عین توجه به فناوری­ها، روش­ها و ابزارهای جدید و متناسب با پژوهش­های دینی؛

11.    تأکید بر تعامل هوشمندانه با مؤسسات پژوهشی به منظور سوق آنها به سمت پاسخگویی به مسائل حوزه­های علمیه و نظام اسلامی؛

12.  تأکید بر حمایت از پژوهش­های بدون متولی و حامی خاص در مسائل حوزه­های علمیه و نظام اسلامی؛

13.  اولویت دهی به حمایت از پژوهش­های اعلام نیاز شده از سوی حوزه­های علمیه و نظام اسلامی.

ماده 3) به منظور انجام وظایف مصرح در ماده 4 این آیین نامه در چارچوب سیاست­های مصوب ابلاغی، شورایی تحت عنوان «شورای سیاست­گذاری حمایت از پژوهش­های مورد نیاز حوزه­های علمیه و نظام اسلامی» - که جهت اختصار در این آیین­نامه «شورای سیاست­گذاری» نامیده می­شود، با ترکیب ذیل تشکیل می­گردد:

1.    مدیر حوزه­های علمیه (رئیس)؛

2.    دو نفر از اعضای شورای عالی حوزه­های علمیه به انتخاب شورای عالی؛

3.    مسئول دبیرخانه شورای عالی حوزه­های علمیه؛

4.    معاون پژوهش حوزه­های علمیه(دبیر)؛

5.    مدیر مرکز مطالعات راهبردی حوزه و روحانیت؛

6.    2 نفر از پژوهشگران برتر و ممتاز حوزه­های علمیه.

تبصره 1: اعضای موضوع بند 6 با پیشنهاد مدیر حوزه­های علمیه و تأیید شورای عالی، به مدت 3 سال انتخاب می­گردند.

تبصره 2: به تشخیص رئیس شورای سیاست­گذاری یا اکثریت اعضای آن، حضور اشخاص دیگر متناسب با موضوع جلسه بدون حق رأی، در جلسات بلامانع است.

تبصره 3: دبیرخانه شورای سیاست­گذاری در معاونت پژوهش حوزه­های علمیه مستقر می­باشد.

تبصره 4: شورای سیاست­گذاری برای بررسی­های کارشناسی در موضوعات مرتبط با وظایف خود، شورایی تحت عنوان شورای معین را تشکیل می­دهد؛ ترکیب اعضاء، شرح وظایف و اختیارات شورای معین، به تصویب شورای سیاست­گذاری خواهد رسید.

تبصره 5: زمان، نحوه اداره جلسات شورای سیاست­گذاری، چگونگی تصمیم­گیری در مورد موضوعات مطروحه و وظایف دبیرخانه­، براساس دستورالعملی خواهد بود که توسط معاونت پژوهش تهیه و به تأیید شورای سیاست­گذاری می­رسد.

ماده 4) وظایف و اختیارات شورای سیاست­گذاری عبارتند از:

1.    تعیین سیاست­های پژوهش در عرصه مسائل حوزه­های علمیه و نظام اسلامی؛

2.    تعیین سیاست­های اجرایی در زمینه تعامل با سایر نهادها و سازمان­های پژوهشی همسو؛

3.    تصویب دستورالعمل­ها و شیوه­نامه­های مورد نیاز حمایت از پژوهش­های مورد نیاز حوزه­های علمیه و نظام اسلامی؛

4.    تصویب طرح­های(اجمالی) علمی – پژوهشی؛

5.    تصویب معیار­ها و شاخص­های اولویت­های پژوهشی؛

6.    تعیین اولویت­های پژوهشی سالانه مورد نیاز؛

7.    تصویب تعداد گروه­های علمی و تنوع گرایش­ها؛

8.    تأیید اعضای پیشنهادی گروه­های علمی و رؤسای آنها؛

9.     تعیین ناظر علمی به صورت فردی و شورایی برای بررسی و تأیید صلاحیت محتوا و نشر پژوهش­هایی که به اسم حوزه­های علمیه منتشر می­شود­؛

10.نظارت بر اجرای برنامه­های مصوب پژوهشی؛

11.نظارت بر عملکرد گروه­های علمی؛

12.تعیین میزان، نوع و مراحل حمایت از طرح­های پژوهشی.

تبصره: برخی از وظایف فوق­الذکر با تصویب شورای سیاست­گذاری قابل تفویض به شورای معین موضوع تبصره 4 ماده 3 این آیین­نامه می­باشد؛ مصوبات شورای معین باید به اطلاع شورای سیاست­گذاری برسد.

ماده 5) به منظور انجام وظایف مصرح در ماده 6 این آیین نامه، گروه­هایی تحت عنوان «گروه­های علمی» در حوزه­های پژوهشی مختلف، با حضور حداقل 5 نفر و حداکثر 7 نفر از شخصیت­های علمی و پژوهشی مرتبط با هر حوزه پژوهشی تشکیل می­گردد.

تبصره 1: اعضای گروه­های علمی با پیشنهاد معاون پژوهش حوزه­های علمیه و تأیید شورای سیاست­گذاری انتخاب می­گردند.

تبصره 2: زمان، نحوه اداره جلسات گروه­های علمی، چگونگی تصمیم­گیری در مورد موضوعات مطروحه ، براساس دستورالعملی خواهد بود که توسط معاونت پژوهش تهیه و به تأیید شورای سیاست­گذاری می­رسد.

تبصره 3: گروه­های علمی می‌توانند به منظور انجام وظایف مقرر، حسب موضوع، از کارشناسان ذی‌ربط، بهره­گیری نماید.

ماده 6) وظایف گروه­های علمی عبارت است از:

1) احراز صلاحیت علمی پژوهشگران مورد حمایت براساس ملاک­ها و شاخص­های مصوب ابلاغ شده؛

2) ارزیابی، نظارت و تأیید طرح‌ها و فعالیت­های پژوهشی؛

3) بررسی تطبیق عناوین و طرح­های پژوهشی با اولویت­های پژوهشی هر عرصه؛

4) تعیین شاخص‌ها و معیارهای پژوهشی مورد نیاز؛

5) پیشنهاد اولویت‌های پژوهشی مورد نیاز به شورای سیاست­گذاری؛

6) بررسی طرح­های اجمالی و تفصیلی طرح­های پژوهشی واصله از مراکز پژوهشی و پژوهشگران آزاد و ارائه طرح­های اجمالی به شورای سیاست­گذاری جهت تأیید؛

7) بررسی و ارزیابی کتاب­ها و پایان­نامه­های قابل انتشار؛

ماده 7) مصوبات گروه­های علمی حسب مورد باید به تأیید شورای معین موضوع تبصره 4 ماده 3  و شورای ناظر علمی موضوع بند 9 ماده 4 این آیین­نامه برسد؛ فرآیند کاری گروه­های علمی در این خصوص توسط معاونت پژوهش تدوین و ابلاغ خواهد شد.

ماده 8) مصوباتی که مستلزم توسعه ساختار و منابع انسانی بوده و یا موجب ایجاد بار مالی باشد، باید به تصویب شورای عالی حوزه­های علمیه برسد.

ماده 9) معاونت منابع انسانی و پشتیبانی حوزه­های علمیه و دفتر برنامه­ریزی و نظارت راهبردی موظف­اند برای انجام وظایف مقرر در این آیین­نامه نسبت به اختصاص پست سازمانی و نیرو از بین  کارمندان موجود مرکز مدیریت حوزه­های علمیه اقدامات لازم را انجام دهند.

تبصره: معاونت پژوهش حوزه­های علمیه می­تواند از محل اعتبارات حمایت از پژوهش­های مورد نیاز حوزه­های علمیه و نظام اسلامی، نسبت به تأمین زیرساخت­های مربوطه لازم و جذب و بکارگیری نیروی برنامه­ای موقت با لحاظ ضوابط و مقررات ابلاغی معاونت منابع انسانی و پشتیبانی اقدام نماید؛ تعداد نیروهای موضوع این تبصره با پیشنهاد مشترک معاونت پژوهش و دفتر برنامه­ریزی و نظارت راهبردی و تأیید مدیر حوزه­های علمیه خواهد بود. 

ماده 10) این آیین­نامه با یک مقدمه، 10 ماده و 10 تبصره در تاریخ 02/10/1401 به تصویب شورای عالی حوزه­های علمیه رسید و از تاریخ ابلاغ لازم الاجراء خواهد بود.